Thursday, March 24, 2016

Impuguke zagaragaje icyo Afurika isabwa ngo ihindure ubukungu bwayo


Yanditswe kuya 15-03-2016 saa 09:36' na Cyprien Niyomwungeri
     


Loading...
Impuguke mu bukungu zagaragaje ko impinduka mu bukungu bwa Afurika zizagerwaho mu gihe uyu mugabane uzareka kugendera mu murongo w’iterambere ry’indi migabane, igashyiraho uwayo uwubereye.
Mu gufungura inama yiga ku mpinduka mu bukungu bwa Afurika (ATF), abahanga mu by’ubukungu bagaragaje ko Afurika idakwiye gukurikiza uburyo abandi bakoresha ngo bagere ku iterambere ahubwo ikwiye gushaka inzira yayo iyigeza ku iterambere ryihuse kandi rirambye.
Iyi nama y’iminsi ibiri iteraniye i Kigali igamije gushaka impinduka mu bukungu hashingirwa ku gufata ingamba mu kwihutisha iterambere rirambye ry’umugabane wa Afurika, kuwushyira mu ruhando rw’indi migabane y’isi mu bijyanye n’iterambere n’ishoramari, ndetse no kuwugira utagenewe kugura ibintu hanze ahubwo nawo ukaba icyicaro cy’inganda zikora ibyoherezwa hanze yawo.
Umunyamabanga Nshingwabikorwa wa Komisiyo ya Loni ishinzwe Ubukungu bwa Afurika, Carlos Lopes, yavuze ko Afurika ifite amahirwe yo guhinduka ishingiye ku byo ibona, yigira ku bandi nayo ikongera kuvumbura uburyo bwayiteza imbere bubereye abayituye.
Yagize ati “Afurika ikeneye imiterere y’impinduka z’ubukungu, zitandukanye n’izihari ubu kandi uburyo bwiza bwo kuzigeraho ni ugushingira ubukungu ku nganda.”
Lopes akomeza avuga ko izi nganda zitagomba kuba zigana ibikorwa n’izo muri Amerika, Aziya, u Burayi n’ahandi.
Ati “Zigomba kuba zitandukanye cyane na ziriya. Iyo urebye iby’ahandi ku Isi bakora, ntibagendera ku byo dukeneye muri Afurika kuko bagendera ku kigero cy’ubukungu bw’Isi kitarabasha kuboneka muri Afurika.”
Lopes asanga inganda za Afurika zikwiye kubanza guhaza isoko ryo ku mugabane n’akarere mbere yo kwagura imipaka, kandi zikibanda cyane ku gutunganya no kongerera agaciro ibikomoka ku buhinzi n’ubworozi, n’amabuye y’agaciro byoherezwa mu mahanga.
Ati “Urugero, duhinduye amabuye y’agaciro nibura 15% mbere yo kuyohereza mu mahanga, dushobora guhanga imirimo miliyoni eshanu buri mwaka.”
Aha atanga urugero rw’uko kongerera agaciro umuringa na Coltan bidasaba ikoranabuhanga rihambaye ahubwo bisaba amashanyarazi gusa.
Umuyobozi w’Ikigo Nyafurika cyibanda ku mpinduka zigamije iterambere ry’ubukungu (ACET), Kingsley Y. Amoako, avuga ko kongerera agaciro ibyo Afurika yohereza mu mahanga bizagira uruhare rukomeye mu iterambere ryayo.
Yagize ati “Afurika ifite ubutaka bukize, tugomba kububyaza umusaruro mwinshi. Tubifashijwemo n’inganda zikora neza ibijyanye no gutunganya umusaruro w’ibikomoka ku buhinzi n’ubworozi, no kongerera agaciro amabuye y’agaciro, Afurika ishobora kongera ubukungu bwayo.”
Amoako asaba ibihugu bya Afurika gufungura amasoko bigateza imbere ubuhahirane hagati y’uturere, bikoroshya urujya n’uruza rw’ibicuruzwa n’abantu niba bishaka guhangira imirimo urubyiruko rungana na 80% ruwutuye.
Yakomeje ashima uburyo imiyoborere y’u Rwanda yatumye rugera ku mpinduka z’ubukungu butanga icyizere ugereranyije n’ibindi bihugu bya Afurika.
Minisitiri w’Imari n’Igenamigambi, Claver Gatete yavuze ko intumbero y’u Rwanda yo kugera mu bihugu bifite ubukungu buciriritse, itaragerwaho ariko imbaraga nyinshi zikomeje gukoreshwa binyuze muri gahunda zitandukanye nka EDPRS II na Vision 2020.

No comments:

Post a Comment